Hesterlezing 2010 door Gerdi Verbeet25 maart - Haagse Hogeschool ‘Stop het geweld tegen vrouwen in Ciudad Juárez!’
Vrouwenmoord is de meest grove vorm van geweld tegen vrouwen.
De situatie in het Mexicaanse Ciudad Juárez is schrijnend. Dagelijks zijn vrouwen en meisjes hier slachtoffer van bedreiging en geweld. Niet alleen daar, wereldwijd worden rechten van vrouwen geschonden. Dit wordt vaak niet of nauwelijks bestraft. Zo blijven daders vrij rondlopen en blijft het geweld tegen vrouwen bestaan.
Hoe lang kan deze straffeloosheid nog voortduren?
Wij vragen aandacht voor deze kwestie en nodigen u daarom van harte uit voor de:
Hesterlezing 2010Gerdi Verbeet, voorzitter Tweede KamerInleidingArsène van Nierop, auteur ‘Noodkreet uit Juárez’Wil Pansters, hoogleraar Latijns-Amerika
Panel en discussieMonique van Daalen, plv. secretaris-generaal bij het Ministerie van Buitenlandse ZakenEdwin Koopman, journalist en correspondent voor Latijns-AmerikaPaul Jaspers, economiestudent en net terug uit Ciudad JuárezWil Pansters, hoogleraar Latijns-Amerika Wij hopen u op 25 maart te mogen begroetenHet bestuur van stichting Hesterdonderdag 25 maart 2010inloop 19.30, aanvang 20.00De Haagse HogeschoolJohanna Westerdijkplein 75, Den Haag- - - Wij verzoeken u vriendelijk om ons voor 18 maart te laten weten of u aanwezig wilt zijn. U kunt zich aanmelden per mail via lezing@hester.nu. Voor meer informatie en bij vragen kunt u contact opnemen met Arsène van Nierop (070-3461837) of kijk op www.hester.nu.Hoofdsponsor:  Wilt u dit evenement en stichting Hester ook steunen? Dat kan door een bijdrage over te maken ovv ‘lezing’ op rekening 40.09.28.442 (ABN Amro) of 530 8498 (ING). Wilt u genoemd worden op de sponsorlijst, reageer dan vóór 25 februari en vermeld ‘lezing en publieke sponsor’ bij uw betaling. |
 Overlijden Esther Chávez
Op tweede kerstdag bereikte ons het droevige bericht dat Esther Chávez, de oprichtster van en drijvende kracht achter Casa Amiga, is overleden. Esther leed aan kanker en voerde jarenlang een moedige strijd tegen haar ziekte, die haar er niet van weerhield zich toch nog zoveel mogelijk te blijven inzetten voor haar levenswerk. 
‘Ik heb vele wegen bewandeld waarop ik talrijke ideeën hoorde van mannen en vrouwen die me hebben geleerd respect te tonen en de waardigheid van vrouwen te verdedigen als de beste manier om de waardigheid van de gehele mensheid te respecteren en te verdedigen.
Er is nog veel werk dat ons te doen staat. De weg voorwaarts is lang en inspannend, maar er komt een moment waarop mijn stem nieuwe stemmen bereikt die de gerechtigheid voor vrouwen nastreven. Die gerechtigheid betreft de gehele mensheid, omdat je zo een meer rechtvaardige en democratische samenleving bereikt.’
Dit bericht hebben we meteen op de website gezet en zoveel mogelijk via mail verspreid. We ontvingen hierop ongelooflijk veel lieve en meelevende reacties. Bedankt hiervoor!
Esther Chávez, Washington Post 30-12-2009Mexicaanse activiste bracht moorden en verkrachtingen van vrouwen aan het lichtEsther Chávez, een uitgesproken voorvechtster van mensenrechten, die tegen alle verdrukking in aandacht vroeg voor de moorden en verkrachtingen van honderden vrouwen in de gewelddadige Mexicaanse grensstad Ciudad Juárez, stierf op 26 december aan kanker. Ze werd 76 jaar.
De activiste Chávez was tot ver buiten Mexico bekend als pionier en de eerste die deze moorden documenteerde en openlijk verwierp. De meeste slachtoffers waren jonge arme arbeidsters uit de fabrieken langs de grens met de Verenigde Staten. Hun lot werd meestal doodgezwegen door de overheid.
Als boekhoudster bij een groot Amerikaans levensmiddelenbedrijf begon Esther vanaf 1993 een registratie bij te houden van de moorden op de vrouwen, van wie de lichamen bebloed en mishandeld in de dorre woestijn rond Ciudad Juárez werden gevonden. Ze viel hiermee hooggeplaatste ambtenaren lastig, zette de politie onder druk en hielp de familie van de slachtoffers. Ze organiseerde demonstraties en richtte in 1999 Casa Amiga op, het eerste verkrachtingscrisiscentrum in de regio.
De politici van Juárez gaven niet thuis; ze waren niet van plan ook maar iets te doen dat de handelsbetrekkingen met de merendeels Noord-Amerikaanse en Japanse fabrikanten in de weg zou staan. De politie, berucht om zijn corrupte houding, was volslagen ongeïnteresseerd. De meeste overleden vrouwen waren migranten uit andere delen van Mexico en hadden ter plaatse dan ook geen familie om voor ze op te komen. De enige die dat deed was Esther Chávez.
Esther had al in een vroeg stadium gesuggereerd dat de neiging van de fabrikanten om vrouwen aan te trekken, vanwege de kleine handen en fijnere motoriek, bijgedragen zou kunnen hebben tot een negatieve reactie van deze machistische samenleving die het moorden zou kunnen verklaren. ‘Vrouwen bezetten de plekken van mannen, in een cultuur waarin de overheersing van mannen vanzelfsprekend is’, stelde Esther in de New York Times in 1999. ‘Dat kan vrouwenhaat uitlokken’.
Jarenlang leek het er in Ciudad Juárez op dat mannen straffeloos jonge vrouwen van de straat konden plukken om ze te verkrachten en vermoorden, zonder bang te hoeven zijn voor de gevolgen. Dit fenomeen werd bekend onder de naam ‘feminicide’ -- vrouwenmoorden. Dankzij Esther Chávez en een paar andere activisten werd in de loop der jaren een handjevol arrestaties verricht. Maar het moorden stopte niet echt en de meeste zaken bleven onopgelost.
Dat kleine doorzettertje, mevrouw Chávez, opende in 1999 Casa Amiga, dat aanvankelijk gericht was op slachtoffers van verkrachting en later uitgroeide tot een centrum voor vrouwen die leden onder huiselijk geweld. Ze bleef zich altijd uiterst kritisch uitlaten over de medeplichtigheid en het gebrek aan doelmatigheid bij de politie en andere autoriteiten.
Een verslaggeefster noemde Esther Chávez een ‘zorgzame en liefdevolle moeder’ voor een hele generatie mensenrechtenverdedigers en ‘een baken’ dat tot ver over de grenzen van Mexico heen licht wierp op de wreedheden in Ciudad Juárez. ‘Ze was iemand die de weg wees.’ Het was Esther die opmerkte dat ‘de symbolische riolen van Mexico niet ondergronds onder de straten door liepen maar vertegenwoordigd werden door de instituten van de Mexicaanse Overheid, met mannen die in staat waren te moorden voor plezier en macht’.
‘Ik schreeuw voor diegenen die dat niet kunnen… en huil voor al die vrouwen en kinderen wier stemmen en levens zijn verpletterd door de straffeloosheid van onze staat.’
Introductie Irma Casas, Esthers opvolgerWe vroegen de opvolger van Esther om zich voor te stellen aan de vrienden van de stichting Hester
 Hallo, mijn naam is Irma Casas, geboren in Ciudad Juárez in 1977, in een van de oudste wijken van Juárez. Mijn vader komt van oorsprong uit deze stad en mijn moeder, die net in november overleed, kwam uit een mijndorpje even verderop. Ik heb een geweldige zoon van 9. Hij is een van de motoren van mijn bestaan. Ik heb de studie psychologie gevolgd en voltooid in 2000. Vervolgens een mastersopleiding met als specialiteit onderwijs geven aan de Universiteit van Ciudad Juárez in 2003. Thema’s als seksuele en voortplantingsrechten, huiselijk geweld en misbruik van kinderen passeerden de revue. Ik heb Casa Amiga heel wat keer vertegenwoordigd in bijeenkomsten over vrouwenmoorden, zowel in Mexico als ver daar buiten. Ik beschouw het werk bij Casa Amiga als een van de missies van mijn bestaan en daar leef ik naar.
Vanaf wanneer werk je bij deze organisatie en waarom verkoos je Casa Amiga?
Toen in 1999 Casa Amiga de poorten opende zat ik in de laatste weken van mijn studie psychologie. En ik ontving een uitnodiging, gericht aan de leerlingen van onze opleiding om deel uit te maken van de vrijwilligersgroep. Ik bood mijn diensten aan. Tot 2001 bleef ik vrijwilliger. Daarna kwam ik als professionele kracht terug bij de afdeling psychologie, waar ik in 2006 coördinator werd. In 2008 bood Esther me de functie operationeel directeur aan en begon ik me voor te bereiden op alles wat met deze functie te maken had.
Ik heb deze organisatie uitgekozen en de missie omarmd. Aan de ene kant omdat ik in mijn eigen leven ook niet het machistische geweld kon ontlopen. Het werken met deze thema’s maakte voor mij de cirkel rond. Aan de andere kant geloof ik onomstotelijk in de verandering van het lot van vrouwen. Casa Amiga vertegenwoordigt voor mij het begin van de strijd tegen het geweld tegen vrouwen en kinderen in Ciudad Juárez. Bovendien geeft het mogelijkheden oprecht te leven en te veranderen. Het is een eerlijk werk en de veranderingen zijn zinvol.
Verdrietig genoeg overleed Esther het afgelopen jaar. Wat betekende ze voor jou en voor Casa Amiga, hoe gaan jullie verder zonder haar?
Wat ze voor mij betekende? Heel veel, ze was de moeder van mijn activiteiten, ze onderwees me over verdriet, liefde, moed en passie.... ik herinner me dat zij de vrouw was die me aanzette de therapieën te geven, eerst de individuele en later de groepstherapieën. Ze leerde me met vrouwen te werken, ze gaf me haar liefdevolle vriendschap, ze steunde me, altijd was ze mijn gids.
En wat betekende ze voor Casa Amiga? Ze was de oprichter, en voor haar was Casa Amiga háár project, haar kind, haar leven. Casa Amiga heeft haar verloren, maar zonder twijfel houden we haar in onze gedachten, in onze energie en in ons wezen, ze heeft ons heel veel gegeven en haar werk in goede handen achtergelaten. Ze nam de tijd om ons als team erop voor te bereiden ook zonder haar verder te kunnen. Niets liet ze in het ongewisse. Esther was ons voorbeeld op de weg die ze ons aangaf te volgen. Gelukkig hadden we de tijd ons voor te bereiden op haar overlijden. De organisatie functioneerde ongeveer acht maanden zonder haar lijfelijke aanwezigheid. Ik becommentarieerde een aantal onderwerpen eerst zelf, daarna namen we samen beslissingen. Soms besliste ik uiteindelijk zelf.
Wat is naar jouw idee het meest belangrijke werk van Casa Amiga?
We doen zowel aan preventie en voorlichting als aan interventie en bemiddeling; deze taken liggen in elkaars verlengde en zijn beiden van belang. Een van de belangrijkste werkzaamheden van Casa Amiga is de onvermoeibare strijd die we voeren om een einde te maken aan het geweld tegen vrouwen en kinderen. Hoe we dat doen? Door ze kracht te geven en de middelen te leveren die hen in staat stellen om vrij te kiezen wat ze willen doen. Zo kunnen ze een einde maken aan de jaren van geweld en verdriet. Ook willen we ze laten voelen dat ze niet alleen staan, dat er hoop bestaat en dat wij allen één grote familie zijn.
Wat zijn jullie plannen voor 2010?
- Dienstverlening handhaven met kwaliteit en efficiëntie
- Casa Amiga verstevigen als professionele hulpverlener
- Het operationele team versterken
- De halfjaarlijkse operationele plannen uitvoeren
- Aanhalen van de vriendschapsbanden met de donateurs
- Handhaven van de banden met het bestuur en actiever met ze samenwerken
- Samenwerken met de externe sociale netwerken
- Werken in mijn functie als directeur.
Kun je de huidige situatie in Ciudad Juárez beschrijven? En op welke manier beïnvloedt die het werk van Casa Amiga? Bijvoorbeeld de recente militarisatie van de stad?
In de afgelopen tijd is de criminaliteit in Ciudad Juárez niet verminderd, maar in tegendeel toegenomen. De tekenen van geweld namen met 45% toe, het jaar 2009 eindigde met 163 vermoorde vrouwen, bij het grootste deel van deze gevallen geen enkel passend antwoord van de autoriteiten, daarnaast 42 vermiste vrouwen waarover evenmin iets bekend is. De regering is schijnheilig, geeft oplossingen en oppert voorstellen om het geweld te stoppen, met als gevolg dat de vrouwen van Juárez zich beschermd voelen, echter niets wordt doorgevoerd, ze veinzen alleen dingen te doen. Ze verdraaien de cijfers, bijvoorbeeld bij het onderwerp vermoorde vrouwen speculeren ze erop dat de meerderheid veroorzaakt is door confrontaties met de drugskartels, zonder andere motieven te onderzoeken.
Maar positief is dat sinds enige dagen zich in de stad een vertegenwoordiger van de Hoge Raad van de VN bevindt, meneer Brunori, die belangrijke informatie over de situatie van de verdedigers van de mensenrechten uitbracht. Hij gaf in heldere bewoordingen de kwetsbaarheid aan van de mensen die voor deze rechten opkomen.
We maken ons uitermate bezorgd over deze situatie, we weten dat we met angstgevoel ons werk niet kunnen uitvoeren. Integendeel, daarom hebben we in de vergaderingen heftige discussies over dit soort onderwerpen waarbij we van de overheid een rechtsstaat eisen waarin niemand geweld wordt aangedaan.
Casa Amiga heeft actief deelgenomen aan de eis de zaken van de vermoorde vrouwen op te helderen. Zo ben ik nu bezig met een document waarin we vragen naar de vorderingen van de Nationale Commissie ter Voorkoming en Bestrijding van het Geweld tegen Vrouwen en de programma’s waar zij aan werken. Ook vragen we FEVIMTRA (een gespecialiseerde federale eenheid op het terrein van gewelddelicten tegen vrouwen en mensenhandel) naar hun resultaten en acties. Casa Amiga houdt vol, deze vragen behoren tot ons dagelijks werk. Ons kernpunt is ons te handhaven tegen de gemeentelijke overheid, de deelstaat en de federale overheid.
Wat zou je willen zeggen tegen ons?
BEDANKT! Bedankt voor de enorme steun die de stichting Hester voor Casa Amiga betekent, bedankt voor het vertrouwen in ons, bedankt dat jullie aandacht hebben voor mensen in Ciudad Juárez, die leven zonder enige vorm van bescherming. Het is overduidelijk, de verbintenis die mensen uit Nederland zijn aangegaan op sociale gronden, vertelt iets over het gevoel dat ze kenschetst. We staan open voor commentaar en verbetersuggesties van onze processen bij bemiddelen en voorkomen van geweld. De afgelopen jaren was het een enorm genoegen met jullie zij aan zij te werken!
Zusters Franciscanessen geven gul!Een cultuur bevorderen zonder geweld, gebaseerd op gelijkheid en respect voor de lichamelijke, emotionele en seksuele integriteit van vrouwen en kinderen.
Het was deze doelstelling van Casa Amiga die de Zusters Franciscanessen aansprak.  Ze wilden graag meer betekenen voor Casa Amiga en vroegen de stichting Hester eens te komen praten. In november 2008 voerden we in Heythuysen een goed gesprek. Het resulteerde in de opdracht een goede bestemming te zoeken voor een forse donatie van hun kant. Ze gaven gul! Met € 30.000,00 financieren ze in één klap het volledige project: ‘Voorlichting en aanklacht tegen het huiselijk geweld gericht tegen de vrouwen in Juárez.’ Een prachtig voorbeeld van de manier waarop Casa Amiga de problemen in Ciudad Juárez bij de wortel aanpakt!
Wat houdt dat project in?
Kinderen worden voor een groot deel gevormd in het gezin waarin ze opgroeien. Ze leren hoe ze met elkaar moeten omgaan en hoe ze zich horen te gedragen op school, op straat en later op het werk. Dat vormt uiteindelijk de manier waarop mensen in het leven komen te staan. In Mexico is geweld in het gezin extreem hoog, twee op de drie vrouwen heeft hiermee te maken. Hoe traditioneler het gezin, hoe hoger het risico van geweld.
Ervaringen met geweld in de familiekring zorgen ervoor dat dit in zijn verschillende vormen als normaal wordt ervaren en voorkomt in alle lagen van de bevolking.
65% van de kinderen heeft hiermee te maken. Lang stak de overheid de kop in ’t zand. Gelukkig komt er een kentering, zodat langzaam maar zeker aandacht ontstaat voor dit probleem en het voorkomen ervan.
Mensen die bij Casa Amiga binnenkomen, meestal vrouwen, krijgen een intakegesprek onder vier ogen. Er wordt verteld over de medische zorg, de 24-uurs crisislijn en de rechten van de vrouw. Verder kijkt degene die het gesprek afneemt of direct juridische, psychische of medische hulp moet worden gegeven.
Voorkomen is beter
Casa Amiga stapt ook proactief op mensen en groepen af. Met voorlichtingsprogramma’s en informatieve lezingen vertellen ze over fysiek, emotioneel, seksueel en economisch geweld. Door gesprekken worden mensen zich bewust van de traditionele rolverdeling in geweldsaangelegenheden; ook leren ze niet-gewelddadige overlevingsstrategieën, strategieën om het geweld in al zijn uitingen in te tomen en kunnen ze mythes over seksuele onderwerpen ontrafelen. Hiermee wordt het op verantwoorde wijze bedrijven van seks bevorderd en zelfdestructief gedrag blootgelegd. Dat stimuleert weer een positieve houding en gedrag.
Naast de lezingen geeft Casa Amiga workshops voor onderwijzend personeel. In vier uur durende workshops worden hulpmiddelen en technieken aangeleerd om op school een sfeer van respect, gelijkheid en geweldloosheid te creëren die weldadig is voor de kinderen omdat ze integrale aandacht krijgen en er geen verschil in respect meer wordt gemaakt tussen jongens en meisjes.
Aan de slag
Om eigenwaarde te versterken kunnen vrouwen computercursussen volgen om er zowel privé als professioneel mee om te kunnen gaan. Hiermee ontwikkelen ze zelfvertrouwen en kunnen ze hun kennis zelf gebruiken of overdragen aan anderen. Tegelijk wordt hiermee in het gezin de generatiekloof op technologisch gebied verkleind, zodat de vrouw als moeder meer controle krijgt over wat haar kinderen zien. Ook kunnen ze zo het risico dat hun kinderen via internet op pornografie stuiten verminderen of zelfs voorkomen.
Voor andere vrouwen die zo ver nog niet zijn en door het geweld aan depressies of angststoornissen lijden, is er een yogacursus in het leven geroepen. Met deze cursus kan Casa Amiga met meditatie, ontspanning en lichamelijke oefeningen vrouwen die zo’n depressieve of gewelddadige episode doormaken helpen en weer als een emotioneel, lichamelijk, seksueel volwaardig wezen laten functioneren.
Het uitvoerende team van Casa Amiga bestaat uit maatschappelijk werkers, psychologen en juristen. Daarbij houdt ook een aantal medewerkers en vrijwilligers zich bezig met het voorkomen van geweld in de toekomst.
Zaak Hester naar IACHROp 10 december 2008, de Internationale dag van de Mensenrechten, bij de uitreiking van de eerste Nederlandse mensenrechtentulp, kreeg de stichting Hester van minister Verhagen een opsteker voor het verrichte werk. Op dat moment had Arsène net contact gehad met de advocate in Mexico, Luz Castro, die de zaak Hester in Mexico in handen heeft. Aangezien in het onderzoek naar de moordenaar van Hester door de jaren heen maar geen vooruitgang werd geboekt en we het vertrouwen in enige voortgang dan ook volledig hadden verloren, had zij voorgesteld om de zaak Hester naar een hoger niveau te tillen en voor de Inter-Amerikaanse Commissie voor de Mensenrechten (IACHR) in Washington te brengen.
De IACHR is, evenals het Inter-Amerikaanse Hof van de Mensenrechten (CIDH), onderdeel van de OAS (Organisatie van Amerikaanse Staten). De OAS wordt gevormd door 35 landen van het Westelijk Halfrond. De twee organisaties verdedigen en zien toe op naleving van de mensenrechten op het hele Amerikaanse continent, dus ook in Mexico.
In de praktijk betekent dit dat de klacht over de Mexicaanse rechtsgang wordt voorgelegd aan de IACHR en dat de mogelijkheid ontstaat dat de Mexicaanse overheid gemaand wordt de klachten van de vrouwen serieus te nemen en rechtvaardig in behandeling te nemen. Daar gaat het uiteindelijk om!
Ik heb afgelopen jaren veel steun gekregen van het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Ook in deze nieuwe fase is de steun van Minister Verhagen en zijn Mensenrechtenafdeling onverminderd. Tijdens de uitreiking van de tweede Mensenrechtentulp sprak ik met de minister. Hij vertelde dat de zaak Hester ook tijdens het Staatsbezoek in Mexico (3-6 november 2009), aan de orde is gekomen.
Op 1 december 2009 deed het Inter-Amerikaanse Hof van de Mensenrechten (CIDH) uitspraak over de moord op drie vrouwen uit Ciudad Juárez, de zogenoemde Cottonfield murders: Hierbij werd de Mexicaanse staat schuldig bevonden aan nalatigheid bij het onderzoeken van de moorden op drie vrouwen, die plaatsvonden in 2001 in Ciudad Juárez. Dit is de eerste uitspraak van het Hof betreffende feminicidios (geweld tegen vrouwen) in Mexico. Door mensenrechtenactivisten wordt deze uitspraak als een belangrijke overwinning beschouwd omdat de uitspraak aangeeft dat het verzaken van de plicht tot onderzoek of tot berechting een misdaad is. Het Hof kan geen sancties opleggen maar zal wel een vervolg aan deze zaak geven door een tweede hoorzitting en een rapport aan de Algemene Vergadering van de Organisatie van Amerikaanse Staten (OAS) in het geval Mexico geen gehoor geeft aan de beslissing van het Hof.
De stichting Hester is uitermate blij met deze stap. Het is een belangrijke bijdrage in de strijd tegen de straffeloosheid bij geweld tegen vrouwen en met name in Ciudad Juárez.
Verdere activiteitenSoroptimisten Bommelerwaard
Zoals beschreven in de vorige nieuwsbrief geven de Soroptimisten Bommelerwaard alle aandacht en donaties van 2010 aan stichting Hester. Daarvoor hebben ze allerlei acties op het programma staan. Te beginnen met: 8 maart ‘100 Jaar Vrouwendag, onrecht achter de rug?’
Gasthuiskapel, Zaltbommel, aanvang vanaf 19.15 uur
Zie ook www.soroptimist.nl/bommelerwaard.
Lezingen Arsène van Nierop
In de komende maanden geeft Arsène weer lezingen:
- 16 feb Scheveningen voor de vrouwenbeweging Passage
- 25 feb Landgraaf, lezing voor Amnesty
- 3 mrt Kerkrade, lezing voor Amnesty
- 8 mrt Zaltbommel - zie bovenstaand
- 25 mrt eerste Hesterlezing
- 15 april Streijen voor de vrouwenbeweging Passage
Zie ook de uitgebreide agenda op www.hester.nu. Bedankt vrienden van stichting Hester Bedankt voor uw lieve hulp en bijdrage! De complete vriendenlijst is te vinden op de website www.hester.nu. De incasso’s incasseren we elke maand rond de 25e.
Hebt u e-mail en wilt u de nieuwsbrief zonder kosten per mail ontvangen? Mail dat dan naar steun@hester.nu
Willen eenmalige gulle gevers zich a.u.b. duidelijk bekend maken, opdat wij hen kunnen bedanken.
Namens het bestuur, Arsène van Nierop
Denk eens aan de mogelijkheid om de stichting Hester in uw testament op te nemen. De stichting Hester is door de belastingdienst erkend als ANBI (algemeen nut beogende instelling) en is daarom geen schenkingsrecht of successierecht verschuldigd. Ook zijn giften aan de stichting Hester hierdoor onder bepaalde voorwaarden fiscaal aftrekbaar.
Kijk op www.belastingdienst.nl voor meer informatie. |
|
